Ngày 20/11 hàng năm, từ lâu đã trở thành ngày
lễ “tôn sư trọng đạo”. Tuy nhiên ngày Nhà giáo Việt nam bắt nguồn từ đâu có lẽ
không phải ai cũng biết.
1. Nguồn gốc của ngày
lễ hiến chương nhà giáo Việt Nam
Tháng 01/1946, một tổ chức
quốc tế các nhà giáo tiến bộ được thành lập ở Paris (thủ đô nước Pháp) lấy tên
là FISE (Féderation International Syndicale des Enseignants - Liên hiệp quốc tế
các Công đoàn Giáo dục).
Năm 1949, tại Hội nghị quốc
tế Vacsava (Varsovie - Thủ đô của Ba Lan) tổ chức FISE xây dựng một bản "Hiến
chương các nhà giáo" gồm 15 chương.
Nội dung chủ yếu là đấu
tranh chống nền giáo dục tư sản, phong kiến; xây dựng nền giáo dục tiến bộ; bảo
vệ những quyền lợi vật chất và tinh thần chính đáng của nghề dạy học và nhà
giáo.\Trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Công đoàn Giáo
dục Việt Nam đã liên hệ với FISE với mục đích tranh thủ các diễn đàn quốc tế,
tố cáo âm mưu tội ác của bọn đế quốc xâm lược đối với nhân dân ta cũng như đối
với giáo viên và học sinh. Đồng thời, giới thiệu những thành tích của nền giáo
dục cách mạng, tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của toàn thể giáo viên trên thế
giới đối với cuộc kháng chiến chính nghĩa của nhân dân ta.\
Mùa xuân năm 1953, Đoàn
Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Quốc gia Giáo dục Nguyễn Khánh Toàn làm trưởng đoàn
dự Hội nghị quan trọng kết nạp Công đoàn giáo dục của một số nước vào tổ chức
FISE tại Viên (Thủ đô nước Áo), trong đó có Công đoàn Giáo dục Việt Nam. Chỉ
một thời gian ngắn sau khi thành lập (22/7/1951), Công đoàn giáo dục Việt Nam
đã được kết nạp là một thành viên của FISE.
Từ ngày 26 đến 30/8/1957,
tại Thủ đô Vacsava, Hội nghị FISE có 57 nước tham dự, trong đó có Công đoàn
giáo dục Việt Nam, quyết định lấy ngày 20 tháng 11 làm ngày Quốc tế Hiến chương
các nhà giáo.
Lần đầu tiên ngày "Quốc tế Hiến chương các nhà giáo" được tổ chức trên
toàn miền Bắc nước ta vào ngày 20/11/1958.Những năm sau đó, ngày lễ 20/11 còn
được tổ chức tại các vùng giải phóng ở miền Nam.
Hàng năm, kỷ niệm lịch sử
ngày 20/11, cơ quan tiểu ban giáo dục thường xuất bản, phát hành một số tập san
đặc biệt để cổ vũ tinh thần đấu tranh của giáo viên trong vùng tạm chiếm nói
riêng, động viên tinh thần chịu đựng gian khổ hy sinh của anh chị em giáo viên
kháng chiến nói chung.
Theo đề nghị của ngành Giáo
dục, ngày 28/9/1982 Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) đã ban hành Quyết
định số 167 - HĐBT về ngày Nhà giáo Việt Nam. Trong đó có điều khoản quy định,
lấy ngày 20/11 là ngày Nhà giáo Việt Nam.
Ngày 20/11/1982, là lễ kỷ
niệm ngày Nhà giáo Việt Nam đầu tiên được tiến hành trọng thể trong cả nước ta.
Từ đó đến nay, đây là ngày truyền thống của ngành giáo dục để tôn vinh những
người làm công tác trồng người.
2. Ý nghĩa Ngày nhà giáo Việt Nam
20/11
Ngày 20/11 là dịp để các thế hệ
học trò bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc với những người thầy, để mọi ngành, mọi
nghề và toàn xã hội chia sẻ niềm vui, tri ân tới những người đã góp công sức và
tâm huyết cho sự nghiệp trồng người cao cả, góp phần xây dựng đất nước phồn
vinh, hạnh phúc.